مسئله امرار معاش روحانیون همواره از بحث های داغ جامعه بوده است، بسیاری از روحانیون پس از اتمام دروس حوزه برای امرار معاش، خود به کارهای دیگری نظیر تدریس در مدارس و دانشگاه ها، دفترداری اسناد و ازدواج ، قضاوت ،وکالت و.... مشغول شده و از آن طریق زندگی خود را تأمین می کنند.
شهریه طلبگی نیز تا زمانی که طلاب ارتباط خود را با حوزه های علمیه ادامه دهند، به آنها تعلق می گیرند که رقمی بین 100 تا 300 هزار تومان است.
در کنار مشاغل رسمی یادشده "مسجدداری" یکی دیگر از منابع درآمدی روحانیون و طلاب به شمار می آید.
بسیاری از روحانیون امامت جماعت یکی از مساجد را به عهده دارند و برای همین امر نیز مبلغی به عنوان ایاب و ذهاب و یا مدیریت امور مسجد از هیات امنای مسجد دریافت می کنند.
مسجد داری بیشتر مربوط به نمازجماعت مغرب و عشاء می شود و مبلغ متوسط دریافتی روحانیون برای یک وعده مغرب و عشاء نیز هم اکنون پانصد هزار تومان است.
البته مسائلی همچون میزان درآمد مسجد و محل آن که در کدام بخش شهر قرار دارد و یا این که مسجد خانه امام جماعت دارد یا خیر نیز از متغیرهای این مبلغ محسوب می شود.
رسیدگی به امور مسجد بنا بر صلاحدید هیات امنا و امام جماعت از فعالیت های جنبی امام جماعت محسوب می شود و بسیاری از روحانیون دریافت حقوق از مسجد را مرتبط با این فعالیت ها می دانند و نه اقامه نمازجماعت.
اقامه نمازجماعت در شرکت ها و ادارات دولتی
اقامه نمازجماعت ظهر و عصر در شرکت ها و ادارات دولتی ، یکی دیگر از منابع درآمدی روحانیون است. در حال حاضر مبلغی که به عاوینی همچون "حق القدم " و یا هزینه ایاب و الذهاب به روحانیون برای اقامه نماز ظهر و عصر پرداخت می شود نیز حدود 500 هزار تومان است.
از عوامل تغییر نرخ این فعالیت نیز تمکن مالی شرکت ها و ادارات و یا میزان شهرت امام جماعت است. سخنرانی و بیان احکام در بین و یا پس از نماز ظهر و عصر از فعالیت های جانبی این حوزه است و مانند مسجد داری برخی از روحانیون مبلغ دریافتی خود را مربوط به این فعالیت می دانند.
نماز و روزه قضا
"نماز و روزه قضا" هم از منابع درآمدی برخی طلاب و روحانیون است. هم اکنون عرف یک سال نماز و روزه قضای یک نفر که از دنیا رفته و ورثه آن اقدام به واگذاری آن می کنند به طور متوسط یک میلیون و پانصد هزار تومان است که نهصد هزار تومان آن مربوط به نماز و ششصد هزار تومان آن برای یک ماه روزه قضا است. نماز و روزه قضا معمولا در بیوت مراجع تقلید، حوزه ها و مساجد واگذار می شود. بسیاری از مردم با توجه به این که روحانیون نماز را به صورت بهتری می خوانند تمایل دارند تا نماز قضای گذشتگان خود را به این گروه واگذار کنند.
سخنرانی در مساجد و تکایای عزداری
از فعالیت های درآمدی بالا برخی روحانیون یکی از آن را انتخاب می کنند و برخی تمام آن ها را انجام می دهند و به عنوان مثال صبح ها در حوزه حاضر شده و مبلغی را به عنوان شهریه دریافت کرده و در همان حوزه مسئولیتی را بر عهده می گیرند و حقوقی به عنوان مسئولیت اداری حوزه دریافت می کنند.
بسیاری از مسئولین حوزوی ظهرها این اجازه را دارند که به میزان حدود یکی دو ساعت نیز برای اقامه نماز ظهر و عصر از حوزه بیرون بروند.
همچنین برای غروب و شب ها نیز مسجد داری یکی از مساجد را بر عهده داشته باشد و بعد از مسجد داری نیز سخنرانی در هیئات و یا مساجد دیگری را انجام دهند. مبلغی که به عنوان حق القدم و یا هزینه ایاب و الذهاب برای سخنرانی نیز به روحانیون پرداخت می شود نیز در تهران به طور متوسط 50 هزار تومان است.
با این اوصاف،می توان نتیجه گرفت یک روحانی جوان و غیر مشهور ماهانه حدود یک میلیون تومان درآمد دارد.
کلمات کلیدی: